δελφίνι

δελφίνι
(delphinus delphis).Θηλαστικό της οικογένειας των δελφινιδών, της τάξης των κητωδών. Το σώμα του είναι ατρακτοειδές, όμοιο με ψαριού. Μπορεί να φτάσει τα 2,5 μ. σε μήκος. Στη ράχη του φέρει ένα πτερύγιο σε σχήμα δρέπανου. Τα μπροστινά άκρα του έχουν μετασχηματιστεί σε θωρακικά πτερύγια, ενώ τα πίσω έχουν ατροφήσει. Το σώμα του καταλήγει σε ένα πλατύ, οριζόντιο πτερύγιο, χωρισμένο σε δύο λοβούς. Το δέρμα του είναι γυμνό και λαμπερό, μαύρο στη ράχη και στα θωρακικά πτερύγια, γκρίζο στις πλευρές και λευκό στην κοιλιά. Έχει σχετικά μικρό και οξύληκτο κεφάλι, σαγόνια οπλισμένα με πολλά (από 80 έως 100 και πλέον το καθένα) μικρά και κωνικά δόντια. Τα ακουστικά πτερύγια, τα οποία δεν είναι πολύ ανεπτυγμένα, βρίσκονται κοντά στα μάτια. Τα τελευταία έχουν καρδιόμορφη κόρη και βρίσκονται κοντά στις γωνίες των χειλιών. Μεταξύ των ματιών υπάρχουν δύο οπές αερισμού, τα ρουθούνια. Ύστερα από εγκυμοσύνη διάρκειας περίπου δέκα μηνών, το δ. γεννά συνήθως ένα μικρό, μήκους περίπου 50 εκ. Ο θηλασμός και η προστασία του νεογνού διαρκούν αρκετό χρόνο. Το δ. ζει σε πολυπληθή κοπάδια στις εύκρατες και θερμές θάλασσες του βορείου ημισφαιρίου – συναντάται συχνά στον Ατλαντικό ωκεανό και είναι αρκετά γνωστό στη Μεσόγειο θάλασσα. Για να αναπνεύσει πηδά έξω από το νερό και αναζητά την τροφή του (ψάρια) κοντά στην επιφάνεια. Είναι το πιο γρήγορο κητώδες (διανύει περισσότερα από 50 χλμ. την ώρα) και ακολουθεί τα πλοία, συλλέγοντας απορρίμματα τροφών. Εξοικειώνεται με τον άνθρωπο και ορισμένα είδη μεταφέρονται σε ενυδρεία, όπου γυμνάζονται και εκτελούν ασκήσεις. Τα δ. αποτελούσαν αντικείμενο αλιείας για το όχι και τόσο νόστιμο κρέας τους· σήμερα ψαρεύονται σε περιορισμένη κλίμακα για το λίπος τους. Είναι συμπαθή και ακίνδυνα και αναφέρονται σε πολλούς μύθους και θρύλους, κυρίως θαλασσινών λαών. δ. του Γάγγη. Ένα τελείως τυφλό είδος δ., το οποίο έχει προσαρμοστεί στα πολύ θολά νερά του ιερού ποταμού των Ινδών. Παρά την έλλειψη όρασης, κινείται και κυνηγά τα ψάρια που αποτελούν τη λεία του με άνεση, χάρη στον ηχοεντοπιστικό μηχανισμό που διαθέτει. Μορφολογικά διαφέρει κάπως από τα συνηθισμένα δ. της θάλασσας, γιατί έχει πολύ μακρύ ρύγχος, το οποίο είναι εξοπλισμένο με 138 ισχυρά δόντια. Σε πλήρη ανάπτυξη φτάνει τα 2 έως 3 μ. σε μήκος. Τα δελφίνια είναι περιζήτητα στα ενυδρεία, επειδή εξοικειώνονται με τον άνθρωπο και εκπαιδεύονται εύκολα.
* * *
το (AM δελφίν, Α και δελφίς, ο, η)
1. μαστοφόρο, σαρκοφάγο θαλάσσιο κήτος
2. διακοσμητικό στοιχείο σε σχήμα δελφινιού
νεοελλ.
άριστος κολυμβητής ή ταχύτατο πλοίο
αρχ.
1. πολεμικό μηχάνημα για ναυμαχίες αποτελούμενο από όγκο μολύβδου σε σχήμα δελφινιού, που κρεμόταν από την κεραία τού πλοίου και ριχνόταν ξαφνικά στο κατάστρωμα τού εχθρικού
2. κερκέτης, αρπάγη που ριχνόταν σε εχθρικό πλοίο
3. τα φρένα μηχανής
4. Δελφίς και Δελφίν
ονομασία αστερισμού.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο αιολ. τ. βέλφιν προϋποθέτει την ύπαρξη αρχικού χειλοϋπερωικού φθόγγου. Πιθ. συνδέεται με τα δελφύς*, δέλφαξ* και ονομάστηκε έτσι από τη μορφή του, που παρουσιάζει ομοιότητα με τον χοίρο, δηλ. δελφίς θα σήμαινε αρχικά «γουρουνάκι τής θάλασσας». Για τον σχηματισμό πρβλ. ακτίς, γλωχίς, ωδίς κ.ά.].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • δελφίνι — το θαλάσσιο θηλαστικό, μαστοφόρο κήτος: Κολυμπάει σαν δελφίνι …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • δελφῖνι — δελφίς dolphin masc dat sg δελφίς dolphin masc dat sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Δελφίνι' — Δελφ̱ίνια , Δελφίνιον temple of Apollo Delphinios neut nom/voc/acc pl Δελφίνιε , Δελφίνιος festival of Apollo D. masc voc sg Δελφίνια , Δελφινία fem nom/voc sg Δελφίνιαι , Δελφινία fem nom/voc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • δελφίνι' — δελφίνια , δελφίνιον temple of Apollo Delphinios neut nom/voc/acc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • κητώδη — Τάξη υδροβίων, σαρκοφάγων θηλαστικών, με ιχθυόμορφο σώμα. Περιλαμβάνει περίπου 80 είδη. Τα κ. είναι θαλάσσια, με εξαίρεση ορισμένα είδη δελφινιών και πλατανιστιδών, που ζουν στους μεγάλους ποταμούς της Ασίας και της Αμερικής. Τα σύγχρονα κ.… …   Dictionary of Greek

  • λαγηνόρρυγχος — (Lagenorhynchus). Γένος δελφινιών της οικογένειας των δελφινιδών. Το μήκος του σώματός τους κυμαίνεται από 1,5 έως 3,1 μ. και το βάρος τους από 180 έως 250 κιλά. Το κεφάλι τους είναι μικροκαμωμένο με κοντό ρύγχος και ξεχωρίζει από τη μετωπορινική …   Dictionary of Greek

  • Триантафиллу, Соти — В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Триантафиллу. Соти Триантафиллу греч. Σώτη Τριανταφύλλου Дата рождения: 1957 год( …   Википедия

  • έναλος — Μυθολογικό πρόσωπο, ήρωας της Λέσβου. Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, οι Πενθιλίδες, πρώτοι άποικοι της Λέσβου, είχαν λάβει χρησμό ότι, για να επιτύχει ο αποικισμός τους έπρεπε, όταν θα συναντούσαν έναν ύφαλο που λεγόταν Μεσόγειος, να… …   Dictionary of Greek

  • αδελφίνος — και αδέλφινας και αδέρφινας, ο το δελφίνι*. [ΕΤΥΜΟΛ. < α προθετ. + δελφίνι] …   Dictionary of Greek

  • δελφίν — (Αστρον.).Αστερισμός του βορείου ημισφαιρίου που είναι ορατός με μεγαλύτερη ευκολία τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο. Σύμφωνα με την παράδοση, ο αστερισμός αυτός συμβολίζει το δελφίνι που έσωσε τον περίφημο μουσικό του Περιάνδρου, Αρίωνα,… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”